Bộ GDĐT đề xuất miễn học phí cho con giáo viên, từ mầm non đến đại học, chi phí dự kiến khoảng 9.200 tỷ đồng mỗi năm. Đề xuất này đang gây nhiều tranh cãi trái chiều.
Có phân biệt giữa các ngành nghề?
Bộ GDĐT xin ý kiến Quốc hội về dự thảo Luật Nhà giáo. Trong dự thảo này, Bộ GDĐT đề xuất tăng một bậc lương so với bảng lương hành chính thông thường cho những giáo viên mới được tuyển dụng, xếp lương lần đầu. Đồng thời, mức phụ cấp ưu đãi của giáo viên mầm non được tăng thêm 10%, tiểu học 5%.
Chi phí phát sinh tăng thêm để chi trả tiền lương cho nhà giáo sẽ khoảng 1.068 tỷ đồng/tháng, tức là hàng năm ngân sách phải bổ sung 12.816 tỷ đồng.
.jpg "Nhiều ý kiến trái chiều về đề xuất miễn học phí cho con giáo viên")
Một giờ học của cô và trò Trường Tiểu học Đông Thái (quận Tây Hồ, Hà Nội).
Đặc biệt, một trong những điểm đáng chú ý trong dự thảo này là đề xuất Nhà nước sẽ trả tiền học phí cho con đẻ và con nuôi hợp pháp của nhà giáo đang trong thời gian công tác từ mầm non đến đại học.
Căn cứ độ tuổi của giáo viên và dự tính độ tuổi con cái họ, mức chi dự kiến khoảng 9.200 tỷ đồng mỗi năm. Việc miễn giảm thực hiện ở các cơ sở giáo dục công lập, chưa áp dụng tại các cơ sở giáo dục dân lập.
Sau khi đề xuất trên được đưa ra, dự thảo vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Phần lớn ý kiến dư luận đều bày tỏ quan điểm không đồng tình và cho rằng đề xuất miễn học phí sẽ tạo nên sự thiếu bình đẳng, phân biệt giữa các ngành nghề.
Chị Ngô Thị Duyên (Nghệ An) cho rằng, sắp tới, giáo viên sẽ được xếp bậc lương cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Điều đó thể hiện sự tri ân, trân trọng đặc biệt với nghề giáo. Khi bậc lương giáo viên được xếp cao nhất thì không nên áp dụng chính sách miễn học phí cho con của giáo viên.
Anh Nguyễn Văn Kiên (Hà Nội) đặt câu hỏi: “Tại sao lại miễn học phí cho con của nhà giáo trong khi con cử người làm ngành nghề khác lại không? Sự phân biệt ở đâu, trong khi những ngành nghề khác cũng là công việc lao động để mưu sinh, đóng góp cho xã hội. Cơ quan soạn thảo Luật - ở đây là Bộ GDĐT cần làm rõ”.
Nhận định chính sách miễn học phí cho con nhà giáo là chính sách nhân văn, song Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, quy định này khó áp dụng cho cơ sở giáo dục tư thục và thậm chí trong cả cơ sở giáo dục công lập. Chính vì vậy, cần quy định chính sách theo hướng cho đối tượng nhà giáo có hoàn cảnh khó khăn cụ thể.
Phó Chủ tịch Quốc hội ý kiến: “Không nên quy định nội dung này vào dự thảo Luật. Ưu đãi, chính sách đặc thù thì được, nhưng quy định đặc quyền, đặc lợi là không nên”.
Chỉ nên ưu tiên cho người khó
Về phía giáo viên, những người trong cuộc đánh giá đề xuất của Bộ GDĐT là một nỗ lực nhằm động viên, khích lệ tinh thần giáo viên. Thêm một chính sách cho nhà giáo cho thấy nghề dạy học được trân trọng.
Hiệu trưởng của một trường mầm non ở tỉnh Điện Biên cho biết, hiện 2/3 giáo viên của trường có điều kiện kinh tế khó khăn. Trong số này có nhiều cô giáo là người dân tộc; cũng có gia đình giáo viên vợ có việc làm nhưng chồng lại không. Thế nên, trước đề xuất miễn học phí, giáo viên toàn trường rất vui mừng, phấn khởi.
Tuy nhiên, vị hiệu trưởng này cho rằng: “Đề xuất này cần cân nhắc, tránh cào bằng để bảo đảm công bằng xã hội. Trong bối cảnh hiện nay, tôi mong ngân sách dành ưu tiên cho con của giáo viên có hoàn cảnh khó khăn nói riêng và người lao động có hoàn cảnh khó khăn nói chung ở tất cả các ngành nghề”.
Thầy Lê Đình Hiển, giáo viên dạy Lịch sử tại Trường Tiểu học, THCS & THPT Đông Bắc Ga (Thanh Hóa) nêu ý kiến: "Dự thảo Luật nhà giáo đề xuất miễn học phí cho con em giáo viên từ bậc mầm non đến đại học là một đề xuất ý nghĩa, nhân văn và thể hiện sự quan tâm sâu sắc của xã hội đến nhà giáo.
Tuy nhiên, nghề giáo không nên có đặc quyền, đặc lợi mà hãy bình đẳng như các nghề khác, không nên đưa quy định này thành thực tế. Nếu có hãy nêu quy định miễn học phí cho con nhà giáo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, công tác ở vùng đặc biệt khó khăn.
“Là một giáo viên và có các con đang bắt đầu đi học, tôi không đồng tình với đề xuất trên dù đó là một đề xuất rất tốt. Nếu miễn học phí nên để dành tiền đó tăng lương cho giáo viên", thầy Hiển nói.
Khó tránh khỏi suy diễn "làm nghề nào ăn nghề đấy"
PGS.TS Lê Quý Đức – nguyên Phó viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển (Học viện Chính trị Quốc gia HCM) cũng là một nhà giáo. Trao đổi quan điểm về đề xuất của Bộ GDĐT với PV Báo Đại Đoàn Kết, PGS.TS Lê Quý Đức đánh giá, việc miễn học phí cho con của giáo viên thể hiện sự quan tâm, tôn vinh của xã hội đối với nghề giáo và cũng tạo điều kiện để nhà giáo tập trung dạy tốt, nâng cao chất lượng giáo dục.
Tuy nhiên, để thực hiện chính sách miễn học phí cho con giáo viên, giảng viên cần khoảng 9.200 tỷ đồng/năm, đây là nguồn lực tương đối lớn. Vì vậy, PGS.TS Lê Quý Đức cho rằng, khi tăng lương cơ sở cho giáo viên thì việc miễn học phí cho con em họ cần nghiên cứu và cân nhắc kỹ lưỡng về cách thực hiện sao cho hợp lý, không gây mất cân đối ngân sách và bảo đảm công bằng xã hội.
Cũng theo PGS.TS Lê Quý Đức, bên cạnh nghề giáo, còn có rất nhiều các ngành nghề khác cũng có những đóng góp quan trọng không kém. Nếu chỉ miễn học phí cho con nhà giáo, sẽ khó tránh khỏi suy diễn tiêu cực “làm nghề nào ăn nghề đấy”.
PGS.TS Lê Quý Đức ủng hộ việc tăng phúc lợi cho nhà giáo nhưng nên tính vào lương và phụ cấp đặc thù của nghề giáo.
