Thời điểm giao mùa là thời gian lý tưởng để virus hợp bào hô hấp (RSV) phát triển mạnh. Virus này gây bệnh đường hô hấp dưới và viêm phổi ở trẻ với khả năng lây lan mạnh.
Chăm sóc trẻ mắc virus RSV tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ. Ảnh: BVCC.
Tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ, trong vòng 1 tháng qua, số lượng trẻ nhập viện vì mắc viêm phổi do virus RSV có xu hướng gia tăng nhanh chóng, chỉ tính riêng trong nửa cuối tháng 9, tỷ lệ bệnh nhi nhập viện vì mắc bệnh lý này đã tăng lên gấp 5 lần so với cùng kỳ năm 2023.
Một ca bệnh điển hình, bệnh nhi (15 tháng tuổi) nhập viện Sản Nhi tỉnh Phú Thọ với chẩn đoán viêm phổi do virus RSV. Gia đình cho biết trẻ khởi phát bệnh với các triệu chứng viêm đường hô hấp trên như ho, hắt hơi, sổ mũi, 2 ngày sau, trẻ xuất hiện triệu chứng khò khè, ho tăng lên và thở nhanh, gia đình đưa trẻ đến khám tại bệnh viện. Sau 5 ngày điều trị, tình trạng của trẻ đã ổn định hơn.
Còn tại Bệnh viện Nhi trung ương, số ca bệnh hô hấp, truyền nhiễm nói chung và virus RSV nói riêng đang có dấu hiệu tăng nhanh trong những ngày gần đây. TS.BS Đặng Thị Thuý – Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương) thông tin, thời điểm này, tại khoa Nhi của bệnh viện đã tiếp nhận rất nhiều trẻ tới khám và nhập viện do nhiễm các mầm bệnh khác nhau. Trẻ bị nhiễm virus RSV nhập viện nhiều trong những ngày qua, đặc biệt độ tuổi dưới 2 tuổi.
PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh - Giám đốc Trung tâm Hô hấp (Bệnh viện Nhi trung ương) cho biết: RSV là một trong những nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh phát triển mạnh vào mùa đông – xuân, xuân – hè. Khi trẻ nhiễm virus RSV, triệu chứng khởi phát ban đầu thường là ho khan, hắt hơi, sổ mũi và có thể sốt nhẹ tới cao. Các triệu chứng này rất dễ bị nhầm lẫn với nhiễm cúm hay các loại virus khác. Đến giai đoạn toàn phát, trẻ có dấu hiệu khò khè, ho nhiều, thở nhanh. Đối với trẻ sơ sinh có thể có các dấu hiệu nặng như sốt cao khó hạ, tím tái, rút lõm lồng ngực, trẻ kích thích quấy khóc hoặc có cơn ngừng thở. Đối với những trẻ có bệnh lý nền như trẻ bị tim bẩm sinh, trẻ sinh non, trẻ suy dinh dưỡng… bệnh có xu hướng tiến triển nặng hơn. Bệnh thường kéo dài trong vài ngày, nếu trẻ có nền sức khỏe tốt, và được chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ không quá đáng ngại và tự khỏi sau 3 – 5 ngày. Tuy nhiên, cha mẹ cần căn cứ theo tình trạng bệnh của từng trẻ để quyết định cho trẻ điều trị ở nhà hay nhập viện.
Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh, virus RSV có thể tồn tại trên bề mặt của các đồ vật cứng tới hơn 6 tiếng, sống trên quần áo và bàn tay cho tới 1 giờ. Một người sau khi bị nhiễm virus có thể sau 2 – 8 ngày mới biểu hiện triệu chứng. Hiện nay, chưa có vaccine phòng ngừa virus hợp bào hô hấp. Tuy nhiên, cha mẹ có thể chủ động phòng tránh giảm nguy cơ nhiễm hoặc lây nhiễm RSV cho trẻ, tránh bùng phát thành dịch, bằng cách cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời kéo dài đến 2 tuổi.
Nên thường xuyên rửa tay sạch sẽ, nhất là khi vừa tiếp xúc với những trường hợp có biểu hiện cảm cúm. Cho trẻ ăn dặm đầy đủ dinh dưỡng; Giữ gìn môi trường sạch sẽ, thoáng mát; Vệ sinh mũi họng, thân thể, rửa tay thường xuyên cho trẻ; Khi cho trẻ ra ngoài cần đeo khẩu trang; Tránh hôn, thơm, bắt tay trẻ; nên cho trẻ dùng riêng cốc và dụng cụ ăn uống; Không để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá; Rửa sạch đồ chơi và vệ sinh các bề mặt trẻ hay chạm vào thường xuyên.
Ở những đối tượng có nguy cơ cao diễn biến bệnh nặng khi nhiễm RSV có thể tiêm dự phòng kháng thể đơn dòng mỗi tháng một lần vào mùa dịch giúp tăng cường miễn dịch chống lại virus RSV tốt hơn. Đồng thời, cần tiêm chủng đầy đủ các mũi vaccine được khuyến cáo theo độ tuổi, đặc biệt với trẻ nhỏ.
Ngoài ra, các bác sĩ cũng khuyến cáo các bậc phụ huynh không nên tự ý sử dụng kháng sinh chữa bệnh cho con khi chưa xác định được chính xác con mắc vius RSV hay không và mức độ bệnh ra sao. Dùng kháng sinh không theo chỉ định không những không có tác dụng mà còn làm chậm quá trình điều trị, gây ra nhiều hậu quả sau này cho trẻ.